မူးယစ္အပ္ မကင္း မေနာကြင္း

ခ်င္းမုိင္ (မဇိၥ်မ)26/4/2011 ။ ။ ကခ်င္ျပည္နယ္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ရွိ ကခ်င္လူငယ္ေတြၾကား မူးယစ္ေဆးဝါး သံုးစြဲမႈ ပုိမုိမ်ားျပားေနပံုမ်ား ၿမိဳ႕ရဲ႕ မေနာကြင္းမွာေတာင္ ေဆးသံုးစြဲထားတဲ့ ေဆးထိုးအပ္ေတြ ပ်ံ႕ႏွ႔ံေနတာက သက္ေသပါဆိုရင္ မမွားပါဘူး။

မေနာကြင္း အေနာက္ဘက္ကပ္လ်က္ ဧရာဝတီျမစ္ကမ္းေဘးမွာ ေဆးထုိးအပ္ေတြ ေျခခ်စရာ ေနရာမရွိေလာက္ေအာင္ ျပန္႔က်ဲေနတာျဖင့္ ျမင္မေကာင္း ႐ႈမေကာင္းပါဘဲလို႔ ေဒသခံ တေယာက္က ေျပာျပပါတယ္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ျမစ္ၾကီးနား စီတာပူရပ္ကြက္ရွိ မေနာကြင္းမွာ လူအဝင္အထြက္ မရွိတာေၾကာင့္ မူးယစ္ေဆး သံုးစြဲသူေတြက အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး၊ ဘိန္းျဖဴလာထုိးလို႔ ေဆးစဲြသူေတြအတြက္ေတာ့ နိဗာန္ဘံုအလားပါပဲ။

“မေနာကြင္းထဲမွာဆုိ ဘယ္သူမွ မရွိဘူးေလ။ သြားရလာရလည္း အဆင္ေျပတယ္။ ေဆးထုိးအပ္လည္း မေနာကြင္းအနီးမွာ ထုတ္ေပးတဲ့ ေနရာရွိေတာ့ အရမ္းအဆင္ေျပတယ္” လုိ႔ ေဆးစြဲသူ ၂၁ ႏွစ္အရြယ္ ကခ်င္လူငယ္ တေယာက္က ေျပာလာပါတယ္။

ျမစ္ၾကီးနားမွာ ေဆးထုိးအပ္ေတြကုိ NGO အဖြဲ႔အစည္းတခ်ဳိ႕က အခမဲ့ ေဝေပးပါတယ္။ ဒါကလည္း အပ္ကို တေယာက္တလွည့္ တဲြသံုးရင္ ျဖစ္လာမယ့္ ကူးစက္ေရာဂါ ကာကြယ္ရာ ကာကြယ္ေၾကာင္းအတြက္ပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း အဆင္ျခင္မဲ့ သံုးစဲြလႊင့္ပစ္လို႔ ျပန္ေကာက္သိမ္းရတာကလည္း အလုပ္တလုပ္။

“က်ေနာ္တုိ႔က ေဆးထုိးအပ္ကုိ ေဝၿပီးရင္ လူငွားၿပီးေတာ့၊ တေယာက္ကုိ ႏွစ္ေထာင္က်ပ္ေပးၿပီး ျပန္လုိက္သိမ္းခုိင္းပါတယ္’’ လုိ႔ NGO တခုမွာ လုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အမည္မေဖာ္လိုသူ ဝန္ထမ္းက ေျပာျပပါေသးတယ္။



HIV/AIDS ပေပ်ာက္ေရးဆုိၿပီး အဲလို အပ္ေဝရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ ဘယ္အထိ ၿပီးေျမာက္တယ္ေတာ့ မသိပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ မူးယစ္ေဆးသံုးသူေတြ ပုိမ်ားလာတာေတာ့ အမွန္ပဲလို႔ မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျမင္ေတြ႔သူ ၿမိဳ႕ခံတခ်ဳိ႕က ဆိုပါတယ္။ အပ္ေတြက လမ္းေဘးေတြမွာလည္း အေဖြးသား။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး Sara နဲ႔ Harm အဖြဲ႔ေတြက တရက္ကုိ အနည္းဆံုး တေခ်ာင္းႏႈန္း၊ လုိသေလာက္ လာထုတ္ခုိင္းတယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ AZG ၊ World Concern ၊ WHO စတဲ့ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြ ရွိေပမယ့္ ေဆးထုိးအပ္ေတြကုိ ဒီႏွစ္ဖဲြ႔ကေန HIV တုိက္ဖ်က္ေရးအတြက္ ေစတနာနဲ႔ ေဝေနတာပါ။

မေနာကြင္းမွာ ႏွစ္စဥ္ ဇန္နဝါရီလ ၁ဝ ရက္၊ ကခ်င္ျပည္နယ္ေန႔ေရာက္တုိင္း ႐ုိးရာအကေတြနဲ႔ စည္စည္ကားကား မေနာပဲြ က်င္းပေနတာပါ။ ဒီကြင္းထဲမွာမွ ေဆးထိုးအပ္ေတြ ျမင္မေကာင္းေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနတာကိုေတာ့ ရင္နာစရာအျဖစ္ ေဒသခံေတြ ခံစားၾကပါတယ္။

မေနာကြင္းအနီးေန အသက္ ၅ဝ ေက်ာ္ အမ်ဳိးသမီးၾကီးက ျမစ္ၾကီးနားမွာ ဘိန္းျဖဴ၊ ဘိန္းမည္း အလြယ္ရႏုိင္လို႔ လူငယ္ေတြၾကား သံုးစြဲသူ တုိးလာတာ ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ျဖစ္ရပံုကိုေတာ့ “က်မတသက္မွာ ဘိန္းထုိးတယ္ဆုိတာပဲ ၾကားဖူးတာ။ အခုေတာ့ က်မအိမ္ေဘးမွာကုိ ထုိးေနၾကတာေတြ အမ်ားၾကီးေတြ႔ရေတာ့ လန္႔စရာၾကီးပါပဲ” လုိ႔ တုန္ရင္လႈိက္ေမာစြာ ေျပာပါတယ္။

“အိမ္က ကေလးတေယာက္ မေနာကြင္းမွာ ေဘာလံုးသြားကန္မယ္ဆုိၿပီး သြားတာ၊ ေဆးထုိးအပ္ ေျခေထာက္မွာ စုိက္မိလုိ႔ ခ်က္ခ်င္း ေဆးခန္းသြားျပလုိက္ရတယ္”

အဲဒီေဆးထုိးအပ္နဲ႔ ထိခုိက္စူးရွမိျပန္ရင္ HIV ပိုး ကူးစက္မႈ နည္းပါးေပမယ့္ ဘီပုိး၊ စီပုိးနဲ႔ ေမးခုိင္ပုိး အလြယ္တကူ ကူးစက္ခံရႏုိင္တယ္လို႔ WHO (ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖဲြ႔) မွ ေဒါက္တာ တဦးက ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ HIV/AIDS ကူးစက္ခံရသူ ၇ ေသာင္းေက်ာ္တယ္လို႔ နယ္စည္းမျခား ဆရာဝန္မ်ားအဖြဲ႔ AZG အရာရွိ တဦးကေတာ့ ဆိုခဲ့ပါတယ္။

ေဆးထုိးသူေတြထဲမွာ အညြန္႔တလူလူ တက္ေနရမယ့္ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ေတြက အမ်ားစုပါ။

ေဒသအာဏာပုိင္ေတြက ဘိန္းသံုးစြဲသူ မျဖစ္စေလာက္ကိုပဲ ဖမ္းဆီးျပေပမယ့္ ေရာင္းဝယ္သူေတြကုိေတာ့ လက္ဖ်ားနဲ႔ေတာင္ မထိပါဘူး။ ဒါေတြေၾကာင့္လည္း မူးယစ္ေဆးေတြ အလြယ္အကူ ရေနတာလို႔ ၁၉ ႏွစ္အရြယ္ ေဆးစြဲလူငယ္ တေယာက္က ဆိုပါတယ္။

“မူးယစ္ေဆးဝါးကုိ ဝယ္ရတာေတာ့ လြယ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ နည္းနည္းပါးပါး သံုးစြဲသူေတြကုိပဲ ရဲေတြက ဖမ္းတာ။ ေရာင္းတဲ့သူေတြကုိ မဖမ္းဘူး”

ေျမာက္ပုိင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ - မပခ တုိင္းမႉး ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေဇယ်ေအာင္က ေဆးထုိးအပ္ေတြ အတားအဆီးမဲ့ ပ်ံ႕ႏွ႔ံေနတာကုိ နယ္ေျမတခြင္ လိုက္ၾကည့္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒီ့ေနာက္မွာေတာ့ က်န္းမာေရးဝန္ၾကီးဌာနက ေဒသတြင္းရွိ NGO ေတြကုိ ၿပီးခဲ့တဲ့ လကုန္ပုိင္းမွာ ေခၚေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တဲြ ဘာေတြျဖစ္လာလဲေတာ့ မသိပါဘူး။

နယ္ျခားေစာင့္တပ္ အသြင္ေျပာင္းေရးမွာ ျငင္းဆန္ဆဲ ကခ်င္လြတ္ေျမာက္ေရးအဖြဲ႔ KIO ရဲ႕ မူးယစ္ေဆးဝါး တုိက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မတီက မႏွစ္ ေအာက္တိုဘာမွာစၿပီး လႈပ္ရွားခဲ့ေပမယ့္ သူတုိ႔ရဲ႕ ဌာနခ်ဳပ္ လုိင္ဇာၿမိဳ႕နားမွာပဲ ေအာင္ျမင္တယ္လုိ႔ ေကာ္မတီ တာဝန္ရွိသူက မဇၥ်ိမကုိေျပာျပပါတယ္။ အစုိးရထိန္းခ်ဳပ္ရာ ျမစ္ၾကီးနား၊ ဗန္းေမာ္ စတဲ့ ၿမိဳ႕ၾကီးေတြမွာေတာ့ မတုိက္ဖ်က္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ဒီေဒသေတြမွာ မူးယစ္ေဆးသံုးစြဲမႈက ပုိရွိေနမယ္လုိ႔ ေကာ္မတီေျပာခြင့္ရ ဗုိလ္ၾကီး ေနာ္ဘူက ေျပာခဲ့ပါေသးတယ္။

မႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ကေန ဒီႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီအထိ ဘိန္းခင္းဧက တေသာင္းခြဲေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးႏုိင္ခဲ့ရာ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဝုိင္းေမာ္၊ ဖားကန္႔နဲ႔ တႏုိင္းၿမိဳ႕နယ္ေတြက ဧက ၄ဝဝ ေက်ာ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္နယ္ မုိင္းတံု၊ မုိင္းဆတ္၊ ကြတ္ခုိင္၊ မုိးမိတ္ စတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြမွာ ဧက ၃ဝဝ ေက်ာ္ ဖ်က္ဆီးႏုိင္ခဲ့တယ္လုိ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၇ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမန္မာအလင္း သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တႏွစ္အတြင္း ဘိန္းစုိက္ဧက ၂ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း တုိးလာကာ ဘိန္းတန္ခ်ိန္ ၅၈ဝ ေက်ာ္ ထြက္ရွိခဲ့ၿပီး မႏွစ္ကထက္ တန္ခ်ိန္ ၂၅ဝ ေက်ာ္ ပုိထြက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ၂ဝ၁ဝ ကုလသမဂၢ မူးယစ္ေဆးဝါးႏွင့္ ရာဇဝတ္မႈဆုိင္ရာ႐ံုး UNODC ရဲ႕ ကမၻာ့မူးယစ္ေဆးဝါး အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပပါတယ္။

ဒီေလာက္ေတာင္ ဘိန္းထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ မူးယစ္ေဆး သံုးစဲြမႈ ျမင့္တက္ေနခ်ိန္မွာ KIO အေနနဲ႔ကလည္း တပိုင္တႏိုင္ပဲ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္တာပါ။



သံုးစဲြသူေတြၾကားမွာ ဘိန္းျဖဴေစ်းက တုိက္ ၅ တုိက္ဆန္႔ ဗူးတလံုးမွာ က်ပ္တေသာင္း ေပါက္ပါတယ္။ တုိက္ ၅ တုိက္ တဗူးမွာ ထြန္းေရႊဝါ လိမ္းေစ်းပုလင္း တဗူးစာ ရွိပါတယ္။ တတုိက္ဆုိတာက ဘိန္းျဖဴတခါထုိးစာကုိ ဆုိလုိတာပါ။ တခါထုိးေစ်းကေတာ့ က်ပ္ ၅ဝဝ ပါ။

လက္ရွိ ကခ်င္ျပည္နယ္အေနာက္ဘက္ တႏုိင္းၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ အေရွ႕ဘက္ ဝုိင္းေမာ္ၿမိဳ႕နယ္ ဆံဒုန္းေဒသဘက္မွာ ဘိန္းမည္းေတြ ဝင္လာၿပီး၊ ဘိန္းျဖဴက တ႐ုတ္ဘက္ကေန ဝင္တာပါလုိ႔ ျမစ္ၾကီးနား ေဒသခံေတြက ဆိုပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း ကြတ္ခိုင္ၿမိဳ႕နယ္ မုန္ေခါမ္း၊ ဘန္ဖစ္၊ မုန္းရာ၊ မန္ဖ၊ မန္ေက်ာက္၊ မန္ေအာ္ စတဲ့ ရြာငယ္ေတြမွာလည္း ကခ်င္လူငယ္ ၁ဝဝ ေက်ာ္ မူးယစ္ေဆးသံုးတယ္လုိ႔ အဲဒီေဒသေန ကခ်င္လူငယ္တဦးက စာနဲ႔ ေရးေျပာပါတယ္။

အဲဒီေဒသဘက္မွာ ဆုိင္ရာ အာဏာပုိင္ေတြရဲ႕ မူးယစ္ေဆးတုိက္ဖ်က္ေရးဟာ မထိေရာက္တာေၾကာင့္ စုိးရိမ္စရာပါလို႔ သူ႔စာမွာ ဆိုထားပါတယ္။

ဒီေဒသေတြဟာ KIO ကေန ခြဲထြက္ခဲ့တဲ့ ဦးမထုေနာ္ရဲ႕ ကခ်င္အမ်ဳိးသား ကာကြယ္ေရးတပ္မေတာ္ KDA ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ ေနရာပါ။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ မႏွစ္တုန္းက စစ္အစုိးရရဲ႕ ျပည္သူ႔စစ္အျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့ပါတယ္။

“ျပည္သူ႔စစ္ ေျပာင္းလဲလုိက္တဲ့ေနာက္ ကခ်င္လူငယ္ေတြ ပုိၿပီးေတာ့ မူးယစ္ေဆးနဲ႔ ပ်က္စီးတာေတြ ရွိလာတယ္။ ကေလးေတြကုိ အသိပညာေပးဖုိ႔လည္း ဘယ္သူမွ မရွိေတာ့ဘူး။ အခုျဖစ္ေနတာ လူငယ္ ၁ဝဝ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာကုိ မူးယစ္ေဆးဝါး အျမန္ဆုံုး တုိက္ဖ်က္ေပးဖုိ႔ အကူအညီေတာင္းခ်င္ပါတယ္” လို႔ ကခ်င္လူငယ့္ စာထဲမွာေတာ့ ပါရွိပါတယ္။

ကခ်င္ဘာသာနဲ႔ ေရးထားတဲ့ သူ႔စာထဲမွာ ’’ဒီမွာက လုိင္ဇာဘက္က မူးယစ္ေဆးတုိက္ဖ်က္တဲ့ အဖြဲ႔မရွိဘူး။ အစုိးရကုိ ေျပာရင္လည္း အေရးမယူေပးဘူး။ အရမ္းကုိ ဆုိးဝါးေနတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ကခ်င္ေတြ ဆံုး႐ံႈးေနရပါတယ္။ ရင္ထဲမွာ မခံစားႏုိင္ေတာ့ဘူး’’ လို႔ ဆိုထားျပန္ပါတယ္။

ဒါကေတာ့ ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ နယ္ခ်င္းကပ္ ရွမ္းေျမာက္ပိုင္းထဲက ကခ်င္လူငယ္တခ်ဳိ႕ရဲ႕ မူးယစ္ေဆးနဲ႔ လံုးေထြးရစ္ပတ္ေနတဲ့ အေျခအေန တစိတ္တေဒသပါ။ Read more...