အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ခ်စ္ၾကည္ေရးခရီးစဥ္ ေရာက္ရိွေနတဲ့ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္း (Hu Jintao) နဲ႔ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမား (Obama) တို႔ ႏွစ္ဦးဟာ မေန႔ မနက္ပိုင္းက အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကၿပီး ကုန္သြယ္ေရးကိစၥနဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား အျငင္းပြားဖြယ္ ျဖစ္ေနတဲ့ ေငြေၾကးဆိုင္ရာ ကိစၥေတြကို ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး ကိစၥရပ္ေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးခဲ့သလို တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ပိုၿပီး လုပ္ေဆာင္စရာေတြ ရိွေသးတယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္းက သတင္းေထာက္ေတြေရွ႕မွာ ၀န္ခံေျပာခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ အိုဘားမားနဲ႔ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္းတို႔ရဲ႕ ပူးတဲြ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြကိုေတာ့ ၀ါရွင္တန္ဒီစီမွာ မေန႔ ေန႔လယ္ပိုင္းက ျပဳလုပ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ကိုသားၫြန္႕ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ အၾကားမွာ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥ၊ တ႐ုတ္ေငြေၾကး တန္ဖိုးကိစၥရပ္ အျပင္ လူ႕အခြင့္အေရး အေၾကာင္းရပ္ေတြမွာ မတူညီတဲ့ အျမင္ ရပ္တည္ခ်က္ေတြ ရိွၾကေပမဲ့ ဒီကိစၥေတြကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ လိုမယ္ ဆိုတာကို ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ ႏွစ္ဦးလံုးက အေလးေပး ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ရွားရွားပါးပါး သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္းပါ ပါ၀င္တဲ့ ပူးတဲြ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာေတာ့ ကုန္သြယ္ေရးကိစၥ၊ စီးပြားေရးကိစၥ၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရး ကိစၥရပ္ေတြအျပင္ တ႐ုတ္ဘက္က အထိအရွမခံတဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး ကိစၥေတြအေပၚ ေမးျမန္းခ်က္ေတြကိုလည္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ဆက္လုပ္သြားဖို႔ သေဘာတူညီခဲ့ၾကတယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။
“လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တရား၀င္ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ဆက္လုပ္သြားဖို႔ သေဘာတူညီခဲ့ၾကပါတယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးအတြက္ အေျပာင္းအလဲသစ္ေတြ လုပ္ဖို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။”
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္း အထူးသျဖင့္ တိဘက္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိုးရိမ္မႈကို ေျပာဆို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ အေမရိကန္ အၾကားမွာ မတူညီတဲ့ ေနာက္ခံ၊ မတူညီတဲ့ အျမင္ေတြ ရိွၾကေပမဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ကိစၥရပ္ေတြ အေပၚမွာ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ အေျခခံၿပီး ေဆြးေႏြးသြားလိုပါတယ္လို႔ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္းကလည္း စကားျပန္ကတဆင့္ သတင္းေထာက္ေတြကို ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
“လူ႕အခြင့္အေရးဟာ အားလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တယ္ ဆိုတာကို တ႐ုတ္အေနနဲ႔ ေလးစား အသိအမွတ္ ျပဳထားပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ တန္ဖိုးေတြ ေျပာၾကမယ္ဆိုရင္ မတူညီတဲ့ အမ်ဳိးသားေရး အေျခခံေတြကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ လူဦးေရ မ်ားျပားတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္သလို အေရးႀကီးတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေနတဲ့ ဖံြ႕ၿဖိဳးဆဲႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။
“ဒီအေျခအေနေအာက္မွာ စီးပြားေရးမွာေရာ လူမႈဖံြ႕ၿဖိဳးေရး ကိစၥမွာပါ စိန္ေခၚ အကဲစမ္းခ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ား ရိွပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ လုပ္ေဆာင္စရာ အေတာ္မ်ားမ်ား ရိွပါေသးတယ္။”
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ အေနနဲ႕ အျခားႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အေျခအေနေကာင္းေတြကို ေလ့လာေနသလို လူ႕အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အျခားႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးသြားဖို႔လည္း လိုလိုလားလား ရိွပါတယ္လို႔ တ႐ုတ္သမၼတက ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ၊ အျခားျပည္တြင္းေရးကို ၀င္ေရာက္ မစြက္ဖက္မႈဆိုတဲ့ အေျခခံေပၚမွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔လည္း လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥ ေဆြးေႏြးသြားလိုတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေလ့လာသူေတြကေတာ့ သမၼတႏွစ္ဦး ေတြ႕ဆံုစဥ္ ႏိုင္ငံတကာကိစၥ၊ လူ႕အခြင့္အေရးကိစၥေတြ ေျပာရင္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ႀကီးမားတယ္လို႔ ယူဆၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယား ကိစၥကို ေဆြးေႏြးလိမ့္မယ္လို႔ ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ ေနာက္ထပ္ ရန္စမႈေတြ မလုပ္သင့္ေတာ့ဘူးဆိုတာ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးက သေဘာတူညီခဲ့ၾကတယ္လို႔ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ သမၼတ အိုဘားမားက ေျပာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာကိစၥ ေဆြးေႏြးမႈ ရိွမရိွေတာ့ မသိရပါဘူး။
ဒါေပမဲ့ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ဗုဒၶဟူးေန႕မွာပဲ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တယ္လီဖုန္းကတဆင့္ ဆယ္မိနစ္ေလာက္ စကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဌာန အရာရိွတဦးက အခုလို အတည္ျပဳ ေျပာဆိုပါတယ္။
“ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႕ တယ္လီဖုန္းကတဆင့္ ဒီကေန႕ စကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ အရပ္ဘက္ လူမႈအဖဲြ႕အစည္းေတြ အားေကာင္းလာေစဖို႔နဲ႔ ဒီမိုကေရစီေရး ထြန္းကား တိုးတက္လာေစဖို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔အတူ ေဆာင္ရြက္သြားမယ္ ဆိုတာကို ကတိက၀တ္ ျပဳခဲ့ပါတယ္။”
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလတုန္းက ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ အေနနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ထံ ပုဂၢိဳလ္ေရး စာေပးပို႕ခဲ့ပါတယ္။ အခုလို ႏွစ္ဦးၾကား တိုက္႐ိုက္ ဖုန္းစကားေျပာတာေတာ့ ႏို၀င္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ၿပီးကတည္းကဆိုရင္ ဒါ ပထမဆံုး ျဖစ္ပါတယ္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဘက္ကေတာ့ သူ လက္ရိွ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြ၊ အေျခအေနေတြကို ရွင္းျပ ေျပာခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အခု ဖုန္းဆက္ စကားေျပာမႈနဲ႔ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေရာက္ရိွေနတဲ့ကိစၥ ဘယ္ေလာက္ ဆက္စပ္ႏိုင္သလဲ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း မသိရပါဘူး။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ကေတာ့ မေန႔ မြန္းလဲြပိုင္းမွာ တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္ေတာင္းကို ေန႔လယ္စာနဲ႔ ဧည္ခံခဲ့ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment